Khi cuộc tranh luận về việc mở rộng quy mô Ethereum ở cấp độ layer cơ sở (L1) ngày càng nóng lên, một đề xuất cải tiến giao thức mới – EIP-7928 – đang nổi lên như một giải pháp đầy hứa hẹn. Được xây dựng bởi nhóm các nhà nghiên cứu hàng đầu trong hệ sinh thái Ethereum, EIP-7928 giới thiệu Block Access List (BAL) – một công cụ mang tính đột phá giúp tăng tốc độ xác thực block và mở đường cho việc xử lý giao dịch song song trên mạng Ethereum.
Giải quyết tắc nghẽn từ gốc: Block Access list là gì?
Trái tim của EIP-7928 là BAL – danh sách truy cập cấp block, đóng vai trò như một “hướng dẫn kỹ thuật” do nhà xây dựng block cung cấp. BAL liệt kê cụ thể:
- Các địa chỉ được truy cập
- Các khe lưu trữ (storage slots) liên quan
- Giá trị hậu thực thi của từng giao dịch trong block
Thông tin này cho phép các trình xác thực (validators) hiểu rõ các phụ thuộc dữ liệu, từ đó thực hiện đọc đĩa và xác thực song song thay vì tuần tự như hiện nay. Việc này không chỉ giúp rút ngắn thời gian xử lý block mà còn mở ra khả năng tăng giới hạn gas, góp phần quan trọng vào việc mở rộng năng lực của Ethereum ở tầng L1.
“BAL giống như một bản hướng dẫn sử dụng đi kèm mỗi block, cho phép trình xác thực xử lý khối lượng giao dịch lớn hơn một cách hiệu quả và chính xác,” – Toni Wahrstätter, đồng tác giả của EIP-7928 cho biết.
Vai trò trong lộ trình phát triển của Ethereum
EIP-7928 được đề xuất trong bối cảnh Ethereum vừa trải qua đợt nâng cấp Pectra vào ngày 7/5/2025 – bản hard fork lớn nhất kể từ khi chuyển sang PoS. Pectra tập trung vào trừu tượng hóa tài khoản (account abstraction) và staking linh hoạt, tạo nền móng cho các đột phá tiếp theo.
Tiếp theo, Ethereum đang chuẩn bị bước vào giai đoạn Fusaka (Fulu-Osaka) vào cuối năm 2025 với trọng tâm là PeerDAS, nhằm tối ưu hóa hiệu suất và chi phí cho Layer 2 (L2). Tuy nhiên, EIP-7928 cho thấy rằng cải tiến L1 vẫn rất quan trọng và không nên bị bỏ qua trong hành trình mở rộng tổng thể.
Không chỉ dành cho L2: Vai trò chiến lược của nâng cấp L1
Trong khi phần lớn nỗ lực mở rộng Ethereum thời gian qua tập trung vào Layer 2 – đặc biệt là Rollups – thì EIP-7928 khẳng định rằng việc cải thiện hiệu suất của L1 vẫn là mảnh ghép thiết yếu để đảm bảo bảo mật, phân quyền và khả năng xử lý cao hơn cho toàn bộ hệ sinh thái.
Nếu được triển khai thành công, EIP-7928 sẽ:
- Tăng tốc độ xác thực block
- Cho phép tăng giới hạn gas một cách an toàn
- Giảm độ trễ và cải thiện trải nghiệm người dùng
- Hỗ trợ các Rollups hiệu quả hơn thông qua xử lý nhanh hơn ở L1
