Theo dữ liệu mới công bố từ Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS), chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6 đã tăng nhanh hơn kỳ vọng, trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang và Tổng thống Donald Trump gia tăng áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang (Fed) về việc giảm lãi suất.
Lạm phát tăng cao hơn dự báo, tín hiệu từ thuế quan bắt đầu rõ rệt
- CPI tháng 6 tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước — cao hơn mức 2,4% của tháng 5 và vượt dự báo 2,6%.
- CPI theo tháng tăng 0,3%, khớp với kỳ vọng, sau mức 0,1% của tháng 5.
- Lạm phát lõi (không bao gồm thực phẩm và năng lượng) tăng 2,9% YoY và 0,2% MoM — cao hơn mức 2,8% và 0,1% lần lượt của tháng 5.
Giới chuyên gia cho rằng đà tăng giá phần lớn đến từ sự phục hồi của giá năng lượng, song một số mặt hàng tiêu dùng như quần áo, giày dép, nội thất cũng bắt đầu ghi nhận mức tăng giá đáng chú ý, cho thấy tác động chi phí từ thuế quan có thể đang dần thẩm thấu đến người tiêu dùng.
“Thuế quan có độ trễ trong ảnh hưởng đến lạm phát, nhưng mức tăng giá hàng hóa lõi hiện nay có thể là chỉ báo sớm”, theo bà Seema Shah, chiến lược gia toàn cầu tại Principal Asset Management.
Căng thẳng thương mại leo thang, Trump quyết “ép” Fed giảm lãi suất
Trong tháng qua, Tổng thống Trump đã gửi thư tới hơn 20 quốc gia, tuyên bố áp thuế mới từ 20–50% trên hàng nhập khẩu, bao gồm:
- 35% với hàng hóa Canada
- 30% với Mexico và Liên minh châu Âu (EU)
- Dự kiến mở rộng áp thuế 15–20% với hầu hết đối tác thương mại lớn
Đáp trả, EU đang chuẩn bị các gói trả đũa thuế quan, làm dấy lên lo ngại về vòng xoáy lạm phát nhập khẩu và gián đoạn chuỗi cung ứng.
Tổng thống Trump đã nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì chưa cắt giảm lãi suất trong khi lạm phát đã “rõ ràng hạ nhiệt”. Trong một bài đăng trên Truth Social tối 15/07, ông viết:
“Giá tiêu dùng đang THẤP. Fed phải giảm lãi suất, NGAY BÂY GIỜ!!! Fed nên cắt lãi suất 3 điểm phần trăm. Lạm phát đang rất thấp. Làm vậy sẽ giúp tiết kiệm tới 1.000 tỷ USD mỗi năm!!!”
Trước đó, ông từng công khai gọi ông Powell là “ngu xuẩn” và cho rằng Fed nên đặt lãi suất thấp hơn hiện tại ít nhất 2%. Tuy vậy, ông vẫn tuyên bố sẽ để Powell hoàn thành nhiệm kỳ đến năm 2026, nhưng đồng thời nghiêng về khả năng bổ nhiệm Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent làm người kế nhiệm nếu có thay đổi.
Thị trường kỳ vọng Fed hạ lãi suất trong tháng 7
Dù Fed vẫn giữ giọng điệu diều hâu trong cuộc họp tháng 6, thị trường hiện đặt xác suất lên đến 97,4% cho khả năng Fed cắt giảm lãi suất tại cuộc họp chính sách ngày 30/07, theo công cụ CME FedWatch.
Việc Trump tăng thuế nhập khẩu trong khi đồng thời đòi hỏi Fed giảm lãi suất đang đặt ngân hàng trung ương vào thế tiến thoái lưỡng nan:
Nếu Fed cắt giảm lãi suất quá sớm, điều này có thể làm dấy lên rủi ro lạm phát nóng trở lại nếu thuế quan tiếp tục đẩy giá.
Nếu Fed duy trì lãi suất cao, nguy cơ suy thoái có thể hiện hữu nếu cầu tiêu dùng yếu đi và thị trường tài chính biến động mạnh trước cuộc bầu cử tổng thống.
Dù vậy, các dữ liệu hiện tại vẫn cho thấy lạm phát lõi đang kiểm soát được và thị trường lao động vẫn ổn định, tạo dư địa cho Fed hành động nếu cần thiết.
